Ten genialny aktor z Warszawy
nie stronił od ostrej zabawy,
on i Himilsbach,
partnerzy w filmach,
osiągnęli szczyt szczytów sławy.
(ebs)
Zdzisław Maklakiewicz - aktor teatralny i filmowy, przyjaźnił się z Janem Himilsbachem, kamieniarzem, pisarzem i aktorem, z którym kilkakrotnie stanął przed kamerami m.in. w kultowym dziś filmie "Rejs" Marka Piwowskiego. Wspólnie z Janem Himilsbachem stworzyli najbarwniejszy aktorski duet w historii polskiego kina.
Urodził się 9 lipca 1927 w Warszawie jako syn ekonomisty Ładysława Maklakiewicza i Czesławy z domu Normark. Bratanek kompozytorów Jana, Franciszka i Tadeusza.
Podczas II wojny światowej służył w Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim (pseud. Hanzen), walcząc w Śródmieściu jako strzelec w kompanii motorowej "Iskra” batalionu "Kiliński". Po kapitulacji powstańczej Warszawy przewieziony do niemieckiego obozu jenieckiego, skąd powrócił do Polski we wrześniu 1945.
W 1947 podjął studia aktorskie w Krakowie, potem w PWST w Warszawie - dyplom uzyskał w 1950. Próbował studiować reżyserię, lecz tych studiów nie ukończył. Należał do zespołu Teatru Syrena i Teatru Polskiego w Warszawie. Występował w Teatrze Ludowym w Nowej Hucie. Od 1958 do 1962 był aktorem w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. W latach 1962-1964 był aktorem w Teatrze Kameralnym i Teatrze Polskim we Wrocławiu. W latach 1967-1969 - w Teatrze Starym w Krakowie, w latach siedemdziesiątych - w Teatrze Narodowym i Teatrze Rozmaitości w Warszawie.
Pierwszą żoną aktora była Renata Firek, z którą miał córkę Martę Maklakiewicz.
Aktor miał, delikatnie mówiąc, nadmierne upodobanie do alkoholu. Pijany, został pobity w pobliżu Hotelu Europejskiego w Warszawie, zmarł kilka dni później, 9 października 1977, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
2 sierpnia 2009 prezydent Lech Kaczyński pośmiertnie odznaczył Maklakiewicza Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju polskiej kultury. W styczniu 2013 nazwę rondo Zdzisława Maklakiewicza nadano skrzyżowaniu ulic w warszawskim Śródmieściu, położonemu po wschodniej stronie alei Jana Pawła II pomiędzy rondem Zgrupowania AK "Radosław" a ulicą Ludwika Rydygiera.
Filmografia
Scenarzysta:
1974: "Jak to się robi"
Aktor:
1978: "Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz", jako ojciec rodziny
1977: "Milioner", jako kierownik sklepu mięsnego
1977: "Królowa pszczół", jako inżynier Kopacki
1977: "Lalka", jako Konstanty, kamerdyner barona Krzeszowskiego
1977: "Wesołych świąt", jako konkurent Ruiny
1977: "Rekolekcje", jako Zdzisiek
1976: "Szaleństwo Majki", jako Skowron
1976: "Zofia", jako kelner
1976: "Brunet wieczorową porą", jako kustosz muzeum
1976: "Kradzież", jako Zdzisio
1976: "Złota kaczka"
1976: "Za rok, za dzień, za chwilę...", jako artysta
1976: "Karino", jako Małecki
1975: "Zaklęte rewiry", jako Grela
1975: "Hazardziści", jako brat Jaskólskiego
1975: "Grzech Antoniego Grudy", jako Michał Samostrzelny
1975: "Trzecia granica", jako mężczyzna w konsulacie
1974: "Nie ma mocnych", jako kombajnista
1974: "Gąszcz", jako pijaczek w knajpie Biedronki
1974: "Jabłka"
1974: "Karino", jako Małecki
1974: "Jak to się robi", jako reżyser Kozłowski
1974: "Jej portret", jako mąż
1974: "Głowy pełne gwiazd", jako ksiądz kapelan
1973: "Wniebowzięci", jako Arkaszka
1973: "Przyjęcie na dziesięć osób plus trzy", jako robotnik Karolak
1973: "Brzydkie kaczątko"
1973: "Pies"
1972: "Siedem czerwonych róż czyli Benek Kwiaciarz o sobie i o innych", jako inżynier Zdzisław Bartkowiak
1972: "Na krawędzi", jako pracownik obsługujący wykrywacz kłamstw
1972: "Opętanie", jako mechanik Balcerzan
1972: "Rewizja osobista", jako szef placówki celnej
1972: "Trzeba zabić tę miłość", jako dyrektor
1972: "Chłopi", jako pisarz w Tymowie
1971: "Nos"
1971: "Niebieskie jak Morze Czarne", jako dyrektor Fisz
1971: "Motodrama", jako dziennikarz
1971: "Jak daleko stąd, jak blisko", jako Włodek
1971: "Seksolatki", jako pan Józef
1971: "Gwiazda wytrwałości"
1971: "Obcy w lesie"
1971: "Trąd jako Tuś"
1971: "Aktorka", jako Mikołaj Jazykow
1971: "Złote Koło", jako Semko
1971: "Hydrozagadka", jako doktor Plama
1970: "Dzięcioł", jako Zdzicho
1970: "Wakacje z duchami", jako Graf, prezes Towarzystwa Przyjaciół Zamku, członek bandy
1970: "Prawdzie w oczy", jako członek brygady Klisia
1970: "Dziura w ziemi", jako strażak
1970: "Przystań", jako sternik Masztalerz
1970: "Rejs", jako inżynier Mamoń
1970: "Kolumbowie", jako powstaniec
1969: "Czerwone i złote", jako sierżant Knaps
1969: "Urząd"
1969: "Jak rozpętałem drugą wojnę światową", jako włoski żołnierz
1969: "Jarzębina czerwona", jako sierżant Kojtycz
1969: "Co jest w człowieku w środku"
1969: "Nasze miasto", jako Sam (Teatr TV)
1968: "Dancing w kwaterze Hitlera", jako przewodnik
1968: "Przygoda z piosenką", jako Drybek
1968: "Ostatni po Bogu", jako doktor Bryl
1968: "Lalka", jako Maruszewicz
1968: "Klub profesora Tutki", jako radca prawny w ministerstwie, znajomy profesora Tutki (serial TV, odc. 11)
1967: "Katarynka"
1967: "Zabijaka"
1967: "Wycieczka w nieznane", jako Niejaki P.
1967: "Marsjanie"
1967: "Słońce wschodzi raz na dzień", jako Moskała
1967: "Zamrożone błyskawice" ("Die gefrorenen Blitze"), jako drwal
1967: "Ojciec"
1967: "Komedia z pomyłek", jako Hans Kesche
1967: "Długa noc"
1967: "Kwestia sumienia"
1967: "Cyrograf dojrzałości", jako fryzjer Franek
1966: "Przedświąteczny wieczór", jako kombatant
1966: "Klub profesora Tutki", jako misjonarz, znawca archipelagu Małe Kokosy (serial TV, odc. 2)
1966: "Bokser", jako dziennikarz
1966: "Bariera", jako przyjaciółka
1966: "Cała naprzód", jako Leon, nieznośny pasażer na statku
1966: "Ktokolwiek wie...", jako mąż Wikty
1966: "Marysia i Napoleon", jako Józef Poniatowski
1966: "Bumerang" jako pan z goździkiem
1966: "Chciałbym się ogolić", jako fryzjer
1965: "Katastrofa", jako Kotarski
1965: "Śmierć w środkowym pokoju", jako Wójcik (film TV)
1965: "Salto", jako rotmistrz
1965: "Święta wojna", jako Kożuszek
1965: "Trzy kroki po ziemi", jako lekarz powiatowy
1964: "Rękopis znaleziony w Saragossie", jako don Roque Busqueros
1964: "Giuseppe w Warszawie", jako fałszywy wartownik
1964: "Barwy walki", jako dowódca oddziału AK
1964: "Rachunek sumienia", jako Wójcik
1964: "Prawo i pięść", jako Czesiek
1964: "Pierwszy dzień wolności", jako podporucznik
1963: "Pamiętnik pani Hanki", jako Władek Brzeski
1963: "Rozwodów nie będzie", jako kierownik „Estrady"
1963: "Skąpani w ogniu", jako Sprężyna
1963: "Dwa żebra Adama", jako prokurator
1962: "Jak być kochaną", jako dziennikarz
1961: "Samson"
1961: "Złoto", jako Smutny
1959: "Wspólny pokój", jako student prawa Bednarczyk
Gościnnie w serialach telewizyjnych:
1976: "Zaklęty dwór", jako żołnierz
1976: "Polskie drogi", jako profesor Karol Maria Fabiankiewicz, nauczyciel tańca
1976: "Daleko od szosy", jako sprzedawca w domu handlowym
1975: "Obrazki z życia", jako Sobierajski, przewodniczący rady zakładowej
1974-1977: "Czterdziestolatek", jako Jodłowski "Dżuma", kolega Karwowskiego z podstawówki
1973: "Stawiam na Tolka Banana", jako Aksamitny Heniek, paser
1967-1968: "Stawka większa niż życie", jako Untersturmführer Max Abusch
Niewymieniony w czołówce:
1972: "Chłopi"
1972: "Jezioro osobliwości"
1971: "Kocie ślady"
1971: "Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni..."
1968: "Wszystko na sprzedaż"
Film dokumentalny:
"Ludzie kina - Zdzisław Maklakiewicz", reżyseria: Łukasz Kos, Jacek Papis, scenariusz: Jacek Papis, Łukasz Kos
3 lutego 2015 nakładem wydawnictwa Prószyński i S-ka ukazała się poświęcona Maklakiewiczowi książka córki aktora, Marty Maklakiewicz - "Maklak. Oczami córki".
Podczas renowacji starego pianina Marta Maklakiewicz przypadkowo odnalazła w jego wnętrzu czarny notes. Jak się okazało – notes taty, Zdzisława. Moment ten stał się początkiem drogi, którą przeszła tropem znaleziska, śladami swego ojca, w miejsca ważne dla niego.
Opowieść Marty Maklakiewicz pokazuje bohatera ponad stu polskich filmów w intymnym i nie do końca różowym świetle. Książka odkrywa wiele rodzinnych tajemnic, bez pruderii opowiada o życiu w „baśniowym nastroju” suto zakrapianych imprez towarzyskich ówczesnej Warszawy.
Prócz anegdot z życia kolorowego ptaka odkrywa jego prywatną twarz. Jakim był ojcem? Nieudanym. Jakim był mężem? Dwukrotnym, acz za każdym razem bardzo krótko. Jakim był synem? Dominował nad ojcem, ale sam był całkowicie zdominowany przez matkę. Co chował w zanadrzu duszy? Stres po hekatombie powstania warszawskiego i gehennę, jaką przeżył w dwóch obozach hitlerowskich. Dlaczego pochodząc z rodziny utalentowanych muzyków, zdecydował się na własną drogę artystyczną i został aktorem? Dlaczego wolał film od teatru? Kto był jego aktorskim idolem i niedoścignionym mistrzem.
Jest to również historia wielkiego uczucia, jakim Maklakiewicza darzyła jego pierwsza żona, mama Marty, Renata - aktorka, malarka i poetka. Do końca życia wpajała córce miłość do ojca, wielkiego i wspaniałego człowieka. Choć ich małżeństwo nie wytrzymało próby czasu i charakterów, więź łącząca tę parę zdawała się trwać aż do tragicznej śmierci pani Renaty. I teraz znajduje swój obraz w książce ich córki.
[całe życie mieszkał w mieszkaniu] matki, Czesławy Maklakiewicz, w centrum Warszawy, przy ul. Kopernika 11. Lokal mieścił się na trasie traktu pijackiego, zwanego "szlakiem hańby", na którego trasie znajdowały się m.in. klub Harenda, SARP, Kameralna, Ściek (czyli klub Stowarzyszenia Filmowców Polskich przy Trębackiej), Hotel Europejski oraz SPATiF. Maklakiewicz był stałym wędrowcem na tym szlaku.
Kiedy na świat przyszła Marta, aktor coraz rzadziej pojawiał się w domu. Ostatecznie córeczka trafiła na wychowanie do drugiej babci, do Gdańska i rzadko widywała rodziców. Kontakt z ojcem nawiązała dopiero na studiach w Warszawie, ale nigdy nie był on zbyt intensywny ani serdeczny. Zdaniem córki, z wielu wspaniałych ról Maklakowi najgorzej wyszła rola ojca. (fragment podlinkowanego wyżej tekstu z ksiazki.onet.pl)