Paul Celan: Z anielskiej materii

Z ANIELSKIEJ MATERII, w dniu

tchnięcia ducha, fallicznie

połączeni w Jedno

- On, Dający-Życie-Sprawiedliwy, dał mi ciebie do spania z tobą,

Siostro - w górę

płynąc przez kanały, w górę

do szyi korzenia:

w rozgałęzieniu

pcha nas w górę, równie wiecznych,

z usytuowanym wysoko mózgiem, błyskawicą

zszywa nasze czaszki jak się patrzy, naszą skórę

i wszystkie

jeszcze do złożenia kości:

na Wschodzie rozsiewane, do zebrania na Zachodzie, równie wieczne -,

gdzie spala się to Pismo, po 

uśmierceniu w trzech ćwierciach, z

korzącą się resztką

duszy, która

kuli się ze strachu przed Koroną,

od zarania.

(tł. Ela Binswanger)

*

Paul Celan: Z materii anielskiej

Z MATERII ANIELSKIEJ, w dniu

nadania duszy, fallicznie

zjednoczeni w Jednym

- On, ożywiający Sprawiedliwy, przyspał cię do mnie,

siostro -, w górę

płynąc przez kanały, aż tam

w korzeń-koronę:

uszczycona

wspiera nas wysoko, współ-wieczna,

ze stojącym mózgiem, błysk

zszywa nasze czaszki jak należy, skorupy

i wszystkie kości, co jeszcze do rozziarnienia:

ze Wschodu rozproszone, do zebrania na Zachodzie, współ-wiecznie -,

gdzie to pismo płonie, po 

trzech czwartych śmierci, przed

tarzającą się resztko-

duszą, która wije się z koronnego strachu,

od prazawsze.

(tł. Kazimierz Rapacki, z: Adam Lipszyc, "Czas wiersza. PAUL CELAN i teologie literackie", wyd. Austeria, Kraków - Budapeszt, 2015)

*

Paul Celan: Aus Engelsmaterie

AUS ENGELSMATERIE, am Tag

der Beseelung, phallisch

vereint im Einen

- Er, der Belebend-Gerechte, schlief dich mir zu, 

Schwester -, aufwärts

strömend durch die Kanäle, hinauf 

in die Wurzelkrone:

gescheitelt

stemmt sie uns hoch, gleich-ewig, 

stehenden Hirns, ein Blitz

näht uns die Schädel zurecht, die Schalen 

und alle

noch zu zersamenden Knochen:

vom Osten gestreut, einzubringen im Westen, gleich-ewig -, 

wo diese Schrift brennt, nach dem

Dreivierteltod, vor

der herumwälzenden Rest- 

seele, die sich

vor Kronenangst krümmt, 

von urher.

(Paryż, Psychiatryczny Szpital Uniwersytecki, 1/2.5.1967, wiersz w tomie "Fadensonne", Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main 1968)

30 stycznia 1967 Paul Celan podjął próbę samobójczą, zadając sobie cios nożem w pierś. Ostrze noża ominęło serce i z przebitym płucem poeta trafił do kliniki chirurgicznej, gdzie został poddany operacji, a 13 lutego przyjęto go do szpitala psychiatrycznego Sainte-Anne. Kuracja obejmowała leczenie farmakologiczne i elektrowstrząsy. 6 kwietnia żona poety, Gisèle Lestrange - na która półtora roku wcześniej Celan rzucił się z nożem - powiadomiła go, że chce by w przyszłości zamieszkali osobno. Podczas pobytu w szpitalu Celan nie przestawał pisać. Między 30 kwietnia a 10 maja powstaje pięć wierszy, w których poeta korzysta z pojęć i obrazów z lektury książki Gershoma Scholema zatytułowanej "O mistycznej postaci bóstwa" (1962) prezentującej - zgodnie z podtytułem - "wyniki badań nad podstawowymi pojęciami Kabały. (wg Adama Lipszyca "Czas wiersza" i Barbary Wiedemann "Paul Celan. Die Gedichte")

*

KABAŁA

Żydowska Kabała jako centralny diagram, punkt wyjścia do całej swej wiedzy, przyjęła właśnie Drzewo Życia, Etz haHa'yim עץ החיים w języku hebrajskim.

Kabalistyczne Drzewo Życia jest atrybutem Boga, jest wyrazem powstania i budowy wszechświata, zawiera w sobie cały fundament, skrypt tego, co Jest.

W spojrzeniu kabalistów Bóg to Coś, czego nie da się całkowicie poznać, ani odkryć, Coś, z czego skonstruowany jest człowiek i cały wszechświat.

Kabaliści postrzegają Boga jako niekończące się, bezgraniczne światło emanujące boskie osobowości, zwane Sefirotami. Sefiroty zasilają ludzi i świat energią.

Kabalistyczne Drzewo Życia zbudowane jest z 10 Sefirotów.

Sefiroty w swym drzewnym ułożeniu utożsamiają liczby 1-10, będące składnikami całej reszty liczbowego świata, symbolizują sfery Ziemi, planety i gwiazdozbiory.

W kabalistycznym Drzewie Życia wydzielone są dwie sfery energii i 3 kolumny, sfera energii męskiej po prawej stronie i sfera energii żeńskiej po stronie lewej, tożsame z nimi są dwie kolumny (męska i żeńska) i kolumna biegnąca przez sam środek Drzewa Życia, symbolizująca strefę harmonii, równowagi, wspólnoty i jedności tych dwóch energii.

Dziesięć sefir to:

• Kether - królewski diadem lub korony, Centrum Tworzenia się Woli, inspiracja Wszechświata

• Chokhmah - roztropność i mądrość, źródło kosmicznej energii, czystej Miłości i Mądrości

• Bina - konstrukcja lub tworzenie, środek krystalizacji, formy i w związku z tym Żeńskie biegun Wszechświata

• Daath - ukryta sefira, Wielka Biblioteka Kosmiczna, która zawiera wszystkie wspomnienia Wszechświata

• Chesed - Centrum Organizacji i Realizacji, Obfitość, Władza i Autonomia

• Gueburah - Dom "niebiańskiego chirurga", który działa na rzecz przestrzegania Kosmicznych Praw; to jest Męskie Centrum Wszechświata

• Tiphareth - łącze między światami ducha i rzeczywistości materialnej, to Centrum zaszczepia Świadomość w Człowieku

• Netzach - Centrum Inspirującego Piękna, Materializacji Miłości

• Hod - Centrum, które stosuje Prawa Sfery Binah do poziomu bliskiego Wymiarowi Materialnemu; jest to ostatni etap Opracowania Planu Życia

• Yesod - Centrum, które wytwarza Rzeczywistość Materialną, przekazuje informacje z Tiphéreth Wyższej Świadomości do Świata Fizycznego i vice versa

      •      Malkhuth - Centrum reprezentujące Rzeczywistość Fizyczną, związane z Planetą Ziemią

*

o tłumaczeniu: 

w dniu - w szóstym dniu stworzenia, czyli w chrześcijański piątek, sobota, szabat, to dzień odpoczynku po dziele stworzenia

siostro - siostra, Szechina, boski pierwiastek żeński, najniższe piętro emanacji, najdalej od istoty Boga ulokowana sefira Szechina (Obecność), zwana także Malchut (Królestwo), żywa obecność w stworzonym świecie

szyi korzenia - szyja korzenia po niemiecku "Wurzelkrone", czyli dosłownie "korona korzenia" to polsku mówi się raczej "szyja (szyjka) korzenia": Korzeń zawiązuje się już w zarodku nasienia w postaci korzenia zarodkowego, a przy kiełkowaniu nasienia rośnie i wykształca się w korzeń główny. Miejsce, w którym korzeń przechodzi w nadziemną część rośliny (łodygę), nazywamy szyją korzeniową. Po pewnym czasie na korzeniu głównym pojawiają się korzenie boczne pierwszego rzędu, które rozgałęziając się dają początek korzeniom drugiego rzędu itd. Korzeń główny ze wszystkimi korzeniami bocznymi tworzy system korzeniowy.

w rozgałęzieniu: w 9 sefirocie zwanym Yesod, energia rozdziela, rozgałęzia się na sferę energii żeńskiej po lewej stronie i męskiej po prawej; w 10. jest energia żeńska, żeński aspekt bóstwa, w 9. męski (Sprawiedliwy), a "zarazem boski penis, przez który przepływa spermoidalna emanacja światła, zapładniająca sefirę 10., czyli Szechinę, żeński aspekt Boga [w wierszu: Siostrę]. Ponieważ kabaliści sądzili, że sperma tożsama jest z płynem mózgowo-rdzeniowym, olejek spływający z głowy można rozpoznać właśnie jako ową świetlistą spermę". (cytat z: Adam Lipszyc, "Czas wiersza")

równie wieczny - równo-wieczny, tak wieczny (jak Bóg)

z usytuowanym wysoko mózgiem -> człowieka

naszą skórę - "eine Schale" oznacza skorupę, łupę, łupinę, łuskę, lub skórkę (banana np.), skórę, człowiek ma oczywiście skórę a nie skorupę i nie skórkę...