LOGOWANIE

NEWSLETTER

WYSZUKIWARKA

POEZJA 06.11.2023 08:18
Anselm Kiefer, Aschenblume (Popielnik / Cyneraria), 1983-97

Paul Celan: [Jestem sam]


Jestem sam, wstawiam kwiat popielnika

do flakonu pełnego głębokiej czerni. Ustami siostry

mówisz słowo żyjące dalej za oknami

i to, o czym śniłem, pnie się wokół mnie bezgłośnie.


Stoję w rozkwicie wyblakłej godziny

i odkładam ziarnko żywicy dla spóźnionego ptaka:

niesie płatek śniegu na żywo czerwonym piórku;

z kryształkiem lodu w dziobie przetrwa lato.


(tł. Ela Binswanger)


*


Paul Celan: [JESTEM sam]


JESTEM sam, wstawiam kwiaty popiołu

do wazonu, pełnego dojrzałej czerni. Siostrzane usta,

wymawiacie słowo, żyjące nadal za oknami

i bezgłośnie wspina się po mnie to, co śniłem.


W korytarzu przekwitłej godziny

zbieram żywicę dla późnego ptaka:

ptak niesie piórko w żywej czerwieni swojego pierza

i z lodu ziarenkiem w dziobie przechodzi przez lato.


(tł. Ryszard Krynicki)


*


Paul Celan: [Jestem sam]


Jestem sam, wstawiam cynerarię

do wazonu dojrzałej czerni. Siostrzane usta,

ty mówisz słowo, co dalej żyje u okien,

i cicho się wspina, co marzę, na mnie.


Stoję we florze godziny przekwitania

i chowam żywicę dla późnego ptaka:

ma płatek śniegu na czerwieni pióra:

ziarnko lodu w dziobku, przybywa dla lata.


(tł. Andrzej Lam)


*


Paul Celan: [Ich bin allein]


Ich bin allein, ich stell die Aschenblume

ins Glas voll reifer Schwärze. Schwestermund,

du sprichst ein Wort, das fortlebt vor den Fenstern, 

und lautlos klettert, was ich träumt, an mir empor.


Ich steh im Flor der abgeblühten Stunde

und spar ein Harz für einen späten Vogel:

er trägt die Flocke Schnee auf lebensroter Feder;

das Körnchen Eis im Schnabel, kommt er durch den Sommer.


przed październikiem 1950, w niedatowanym liście do Eriki Lillegg, z: "Mohn und Gedächtnis" ("Mak i pamięć"), Deutsche Verlags-Anstalt GmbH, Stuttgart, 1952


*


@tłumaczenie: "Aschenblume" - dosłownie "kwiat (zrodzony z) popiołu", po polsku (starzec) popielnik lub cyneraria (od łac. cinis - popiół)


"ein Harz" - "Harz" to żywica i jest to w zasadzie rzeczownik niepoliczalny, jak cukier czy sól, więc zwykle nie ma przed nim rodzajnika nieokreślonego "ein / eine", jeśli mimo to jest, to znaczy, że chodzi o policzalną ilość, kryształek cukru, soli, kostkę cukru... czyli w przypadku żywicy: kroplę, drobinkę, okruch, krztynkę... (w moim tł. to ziarnko, bo nawiązuje do pokarmu ptaka) - mała lekcja niem. w przypisie pod wierszem na Sofijonie




ilustracja: Anselm Kiefer, "Aschenblume" ("Popielnik / Cyneraria" (1983-97)



Przypisy:
[1]:

Rodzajnik określony i nieokreślony


W języku niemieckim rzeczowniki zazwyczaj poprzedzone są rodzajnikiem. Rodzajniki określają czy coś jest określone czy nieokreślone i podają jego rodzaj - czyli, męski, żeński i nijaki. Mamy rodzajniki nieokreślone (ein, eine, ein) i określone (der, die, das).


Nieokreślone używane są kiedy pierwszy raz o czymś wspominamy, kiedy coś nie jest znane albo jest bliżej nieokreślone. Sprawia to polskojęzycznym uczniom na początku spore trudności. Osoby znające angielski mają łatwiej, ponieważ w angielskim również istnieje podział na rodzaj określony i nieokreślony (the i a), choć już bez uściślenia rodzajów męskiego, żeńskiego i nijakiego, jak to jest w j. niem. (der, die, das).


Rzeczowniki dzielą się na dwie grupy: policzalne i niepoliczalne, a podział ten determinuje ich zachowanie się w zdaniu, zwłaszcza przyjmowanie odpowiedniego rodzajnika.


Rzeczowniki policzalne to te rzeczowniki, które można bez trudu wyszczególnić na pojedyncze sztuki i je policzyć. Te poszczególne elementy mogą występować w liczbie pojedynczej i mnogiej. W liczbie pojedynczej przed nimi pojawia się przedimek nieokreślony: "ein" lub "eine". W liczbie mnogiej nic, ponieważ "ein / eine" znaczy zarazem "jeden/jedno i jedna".


W przypadku rzeczowników niepoliczalnych sprawa jest nieco bardziej utrudniona. Rzeczownikami niepoliczalnymi określamy te rzeczowniki, których nie da się w oczywisty sposób policzyć, ponieważ do podania ich ilości czy objętości potrzebny jest kubek, waga, miarka itp. Także wszystkie przedmioty, które są zbyt małe, by je policzyć, a także ciecze, proszki, gazy - to wszystko rzeczowniki niepoliczalne. Nie występują one z jednoznacznym podziałem na liczbę pojedynczą czy mnogą, nie są także poprzedzone przedimkami nieokreślonymi. Niepoliczalne są także pojęcia abstrakcyjne.



zapisz jako pdf
zapisz jako doc (MS Word)
drukuj

KOMENTARZE

Listopad
Pn
Wt
Śr
Cz
Pt
So
N
28
29
30
31
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
01