Paul Celan: Co zszywa

(tł. Tymoteusz Karpowicz)

CO ZSZYWA

ten głos? Do czego

przyszywa

ten głos

tę i tamtą stronę?

Przepaście są

zaprzysiężona na biało,

z nich podnosi się

igła śniegu,

połknij ją,

porządkujesz świat,

liczy on sobie

dziewięć imion

wymawianych na kolanach,

kurhanie, kurhanie,

ty

odkurhaniasz się, żywy,

wejdź

w pocałunek,

uderzenie płetwą

nieustanne

rozjaśnia zatoki,

wyrzucasz

kotwicę, twój cień

zrzuca ciebie w krzewach,

przyjazd, 

odjazd,

żuk cię poznaje,

stoicie naprzeciw siebie,

aż

gąsienice

was oprzędą,

wielka 

kula

zezwala wam na przejście,

zaraz

liść swoją żyłę przywiąże do twojej,

iskry

polecą nimi

na czas jednej duszności -

drzewo przysługuje ci, dzień,

który odszyfruje liczbę,

słowo z całą swoją zielenią

zastanawia sie nad sobą, przeszczepia,

idź za nim

@tłumaczenie: "Otchłanie zaprzysięga się in blanco" - w zasadzie po polsku mówi się, że "zawiera się jakąś umowę w ciemno", ale że po niemiecku jest "auf Weiss", dosłownie "na biało", czyli to samo co "in blanco", co oznacza, że coś zawiera jedynie podpis, jest niewypełnione, nie jest zapisane tekstem, użyłam tego prawnego wyrażenia ("wystawimy weksel in blanco"). Tym bardziej, że potem jest "lodowa igła" (u Celana dosłownie "śnieżna igła"), tym bardziej "na biało".

"dziewięć imion wymawianych na kolanach" to, jak się domyślam, dziewięć imion Boga:

Imiona Boga w judaizmie - głównym imieniem Boga w judaizmie jest Jahwe zapisywane przy pomocy tetragramu JHWH, obok Elohim (bogowie) i Adonai. Te i inne imiona używane w ciągu historii trwania judaizmu w stosunku do Boskiej istoty - przynajmniej od czasu Mojżesza, a najprawdopodobniej już od Abrahama - odnoszą się do jednego i tego samego bóstwa, mianowicie do Boga Izraela. Najstarsze semickie określenie Boga to El i Elohim. Można też wyróżnić pięć podstawowych imion Boga, które są złożeniem El i dodatkowego określenia: "El'Eljon" (Bóg Najwyższy), "El'Olam" (Bóg Wieczny), "El Szaddaj" (Bóg Wszechmocny), "El Ro'i" (Bóg Widzący) oraz "El Berit" (Bóg Przymierza). Poza tym Biblia obfituje w różne inne imiona Boga, będące wyrażeniami opisowymi np. Stwórca nieba i ziemi (Rdz 14,19 oraz 22) albo Stwórca Izraela (Iz 43,15; por. Iz 1,24).

W późniejszej literaturze z okresu hellenistycznego, następnie w Talmudzie, w Kabale, w średniowiecznej i nowożytnej myśli filozoficznej - imiona Boże były omawiane i ubogacane nowymi określeniami.

"tumuli, tumuli", to kurhany, kurhany - kopce grobowe w kulturze Etrusków zamieszkujących tereny środkowej Italii, między Morzem Tyrreńskim, Tybrem i Arno, od IX do I w. p.n.e. Po niemiecku kurhan to "Grabhügel", "kopiec", ale ponieważ Celan używa l. mn. od łacińskiego słowa tumulus (l. mn. tumuli), tak zostawiam.

"Wielka Kula" dużymi literami, bo tak jest w oryginale (nie tylko rzeczownik "Kula", co po niemiecku jest normalne, ale i jego określenie "Wielka")

czytaj też:

KOMENTARZE