Heinrich Heine: [Ein Fichtenbaum steht einsam] / [Sam jeden na nagim szczycie] (tł. Ela Binswanger)

LOGOWANIE

Poeta i tłumacz Zbigniew Dmitroca pisał (2 marca 2017 roku): Jeden z najbardziej znanych wierszy Heinricha Heinego w przekładzie niedawno zmarłego Roberta Stillera. Ci, co uczyli się kiedyś rosyjskiego, znają ten wiersz z przekładu Michaiła Lermontowa, który w gruncie rzeczy jest dość wierny, tylko nie pozostaje w min nic z lekkości i ironii oryginalnego tekstu.

Samotny świerk wyrasta

Z północnej łysej skały,

Usypia, lód go skuwa

I śnieg okrywa cały.

O palmie śni ze wschodu,

W milczeniu i w upale,

Smucącej się samotnie

Na rozpalonej skale.

(tł. Robert Stiller)

A tu przekład Lermontowa

На севере диком стоит одиноко

На голой вершине сосна

И дремлет, качаясь, и снегом сыпучим

Одета, как ризой, она.

И снится ей всё, что в пустыне далекой -

В том крае, где солнца восход,

Одна и грустна на утесе горючем

Прекрасная пальма растет.

I mój komentarz z 2.3.2017: Stiller lepszy od Lermontowa pod każdym względem! (IMO) Jest lekkość, jest zamysł. Moim zdaniem Lermontow zarżnął puentę, bo świerk marzy (śni) o palmie, czyli on o niej… i jest polaryzacja, gra przeciwieństw. Jak w całym pomyśle na wiersz: zimna Północ, gorący Wschód itd.

Samotny świerk na skale

Stromej gdzieś na Północy
Pod śniegowym nawałem
Śni w bezruchu niemocy:

Marzy o smutnej palmie
Z ciepłego kraju Wschodu -
Uczucie niespełnialne
Drzew z upałów i lodów.

(2. wersja tł. Ela Binswanger, 2.3.2024)

Samotny świerk na skale Gdzieś na zimnej Północy Pod śniegowym nawałem Śni w bezruchu niemocy:

Śni o samotnej palmie Z ciepłej krainy Wschodu - Marzenie niespełnialne Związku ognia i lodu.

(3. wersja tł. Ela Binswanger, 2.3.2024)

Hans Kugler: Heinrich Heine, 1828 (picture alliance / imageBROKER / Dr. Wilfried Bahnmüller)