KULTURA 17.01.2014 09:40

Pedro Calderón de la Barca (17.1.1600 w Madrycie - 25.5.1681 tamże) – barokowy poeta i dramaturg hiszpański działający w hiszpańskim Złotym Wieku, uważany za następcę Lope de Vegi.

Autor licznych sztuk dramatycznych, z których najsłynniejsze to – "La vida es sueño" ("Życie jest snem") oraz "El gran teatro del mundo" ("Wielki teatr świata").

Jego matka, o flamandzkim pochodzeniu, zmarła w roku 1610, a jego ojciec, który był sekretarzem skarbu, w roku 1615. Calderón pobierał edukację w Kolegium Jezuickim w Madrycie. Następnie, w latach 1613-1619 studiował prawo w Salamance. W latach 1620-1622 odniósł kilka znacznych sukcesów w konkursach poetyckich w Madrycie. Jako twórca sztuk teatralnych zadebiutował dziełem "Amor, honor y poder" ("Miłość, honor i władza"), które po raz pierwszy zostało wystawione 29 czerwca 1623. Przez następne dwie dekady Calderón napisał ponad 70 sztuk teatralnych, z których większość stanowiły świeckie dramaty tworzone dla komercyjnych teatrów. Nie zaprzestając pisania służył też w armii w Mediolanie i w Holandii w latach 1625-1635.

Pedro Calderón de la بيدرو كالديرون دي لا باركا (بالإسبانية: Barca y Barreda González de Henao Ruiz de Blasco y Riaño) (17 يناير 1600، مدريد - 25 مايو 1681، مدريد) هو عسكري وكاتب مسرحي وشاعر إسباني من العصر الذهبي الإسباني. كان والده دييغو كالديرون الامين العام لمجلس الشؤون المالية ومكتب المحاسبة، ووالدته ماريا آنا هيناو من عائلة نبيلة ألمانية.

كتب كالديرون نحو 200 مسرحية، منها ما يزيد على 70 مسرحية دينية. مسرحيته الحياة حلم (1635م)، تعتبر أكثر مسرحياته شهرة، تحاول استكناه غوامض المصير الإنساني، والصراع بين الإرادة الحرة والقدر المكتوب. كما ألف مسرحيات مثل الراسم لعاره و الجزاء من جنس

*

La vida es sueňo (Życie snem lub Życie jest snem, 1635), którego akcja dzieje się w Polsce, a jedną z postaci jest królewicz Zygmunt i z którego pochodzi też znany cytat:

        Czym jest życie? Szaleństwem?
        Czym życie? Iluzji tłem,
        Snem cieniów, nicości dnem.
        Cóż szczęście dać może nietrwałe,
        Skoro snem życie jest całe
        I nawet sny tylko snem!

        ¿Qué es la vida? Un frenesí.
        ¿Qué es la vida? Una ilusión,
        una sombra, una ficción,
        y el mayor bien es pequeño;
        que toda la vida es sueño,
        y los sueños, sueños son. (hiszp.)

Motyw ten zaczerpnięty jest z "Baśni z tysiąca i jednej nocy".

*

Książę niezłomny

    A kim ja jestem? – Człowiekiem, nic więcej!
    Czyż inni ludzie mogą być miernikiem
    mojej godności? – Zresztą, jestem jeńcem:
    nie zna godności, kto jest niewolnikiem!
    Nie jestem księciem, bardzo się mylicie
    zwąc mnie tak nadal, lecz z tego wynika,
    że nazbyt drogo cenicie me życie -
    taniej też można kupić niewolnika!
    Umrzeć to stracić całą swą istotę,
    kto przegrał wojnę, ten wszystko utracił -
    jestem już martwy! – Przez jakąż głupotę
    chcecie żywymi za mnie, trupa, płacić?!
        wersy 232–243, tł. Leszek Biały

    Łzy nic nie pomogą,
    każda choroba tak się skończyć musi:
    człowiek jest swoją najgorszą chorobą -
    bój się nie śmierci, lecz zatraty duszy.
    A to, że w życiu wciąż trzeba iść naprzód,
    choć z każdym krokiem jest się bliżej grobu,
    niech cię nie martwi – nie zatrzymasz marszu,
    na to sam Pan Bóg nie dał nam sposobu.
    Co do mnie, robię krok ostatni wreszcie.
        wersy 384–392, tł. Leszek Biały

*

(wg Wiki)

*

Życie Calderóna de la Barca (po hiszp.):



*

oryginał dzieła Calderóna de la Barca: Otto von Leixner "Geschichte der fremden Literaturen", cz. 2 ("History of foreign literatures"), Publisher Otto Spamer Leipzig 1898

KOMENTARZE