Marian Siwek, Nie zabijaj, tusz na papierze, 1982
Patrz, a tamtej koszuli w kratę
Nie zdążyłam ci nawet uprać -
była matka i ksiądz z parafii -
cielęcinę miałam na jutro
Święta idą - a wiesz, w Chorzowie
upatrzyłam dla ciebie prezent -
takie czarne rękawiczki skórkowe -
O Jezu, Jezu
Michał B. Jagiełło napisał ten wiersz w kilka dni po pacyfikacji "Wujka" (wg Anny Bikont, autorki eseju "Górnicy z Kopalni Wujek", wiersz uchodził do odkrycia Anny Bikont za anonimowy).
16 grudnia 1981 doszło do masakry górników strajkujących (strajk okupacyjny) przeciw ogłoszeniu stanu wojennego. Podczas pacyfikacji siłami milicji oraz wojska i w wyniku strzałów oddziału ZOMO zginęło 9 górników, a 24 zostało rannych.
W czasie pacyfikacji Kopalni "Wujek" zginęli: Józej Czekalski (lat 48), Józef Giza (lat 24), Ryszard Gzik (lat 35), Bogusław Kopczak (lat 28), Andrzej Pełka (lat 20, zmarł 17 grudnia w szpitalu), Zbigniew Wilk (lat 30), Zenon Zając (lat 22).
Na skutek odniesionych ran zmarli: 22 stycznia 1982 - Joachim Gnida (lat 28), i 25 stycznia, nie odzyskawszy przytomności, Jan Stawisiński (lat 22).
Tak ujęła to Anna Bikont w swoim eseju zilustrowanym rysunkiem Mariana Siwka pt. "Nie zabijaj" w albumie "wystawa stała europejskiego centrum
solidarności. antologia", Gdańsk, 2014, dzieło jest w posiadaniu rodziny,
udostępnione wraz z pozostałymi z tej serii w Europejskim Centrum
Solidarności w wersji elektronicznej.
Iwona Siwek-Front, artysta-plastyk, córka Mariana Siwka: Tata na bieżąco rejestrował wydarzenia z grudnia 1981, cykl rysunków o pacyfikacji Kopalni "Wujek" obejmuje 12 prac (z lat 1981/2). Dzieła Taty z początku lat 70. o tematyce dotyczącej wydarzeń z grudnia 1970 spłonęły w większości w pracowni rodziców, po latach było już pewne, że funkcjonariusze UB wykonali skutecznie swoje zadanie... Rysunki z lat 1981/2 zostały zdeponowane w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie nikt ich nie oglądał. Dziś można je oglądać w European Solidarity Centre.
KOMENTARZE