George Orwell (25 czerwca 1903 w Motihari w Bengalu

LOGOWANIE

Ten pisarz co wyrósł w Motihari
wśród pól Bengalu i kobiet w sari,
przed Wielkim Bratem
kręcącym światem
strzegł... niczym synalek Maty Hari.

(ebs)

George Orwell, właściwie Eric Arthur Blair urodził się w Motihari w Bengalu, do Anglii wraz z rodzicami przyjechał jako czterolatek w 1907 roku. Pisarz i publicysta, uczestnik hiszpańskiej wojny domowej. Często uznawany za najlepszego kronikarza angielskiej kultury XX wieku.

Orwell pisał powieści i felietony; zajmował się także krytyką literacką. Za jego najbardziej znane dzieła uznawane są: futurystyczna, antyutopijna powieść "Rok 1984" i satyryczna opowieść będąca alegorią systemu totalitarnego, "Folwark zwierzęcy".

Wywarł istotny wpływ na współczesną kulturę. Przymiotnik "orwellowski" określa sytuacje, w których system zagraża wolności jednostki bądź całych społeczeństw, szczególnie w zakresie prywatności. Zwroty takie jak "Wielki Brat patrzy", czy "Wszystkie zwierzęta są równe, ale niektóre są równiejsze" są używane w potocznym języku. Powieść "Rok 1984" była także inspiracją dla stworzenia popularnego reality-show "Big Brother", emitowanego w kilkunastu krajach.

Pochodził z przeciętnej rodziny klasy średniej. Był synem Richarda Walmesley Blaira, urzędnika administracji brytyjskiej i Idy Mabel Blair (z d. Limouzin). Miał dwie siostry. Od 1911 r. uczęszczał do St. Cyprian's, prywatnej szkoły z internatem w Eastbourne. Stypendium (przyznane w 1917 r.) zapewniło mu miejsce w ekskluzywnej Eton College (którą opuścił w 1921).

W listopadzie 1922 r. wstąpił do Królewskiej Policji Imperialnej w Birmie. 1 stycznia 1928 r. porzucił służbę i nie powrócił z urlopu w Anglii. W latach 1928-1929 przebywał w Paryżu, gdzie opublikował swoje pierwsze artykuły. W 1932 r. przybrał literacki pseudonim George Orwell. W czerwcu 1936 r. ożenił się z Irlandką Eileen O'Shauhnessy.

Brał udział w wojnie domowej w Hiszpanii w latach 1936-1937, gdzie walczył na froncie po stronie republikańskiej w milicji robotniczej antystalinowskiej Robotniczej Partii Zjednoczenia Marksistowskiego (POUM). Po zdelegalizowaniu POUM oraz wybuchu w maju 1937 r. "wojny domowej w ramach wojny domowej" między anarchistami a stalinowcami, ukrywał się z żoną przed represjami. Był ścigany przez Gwardię Cywilną podczas nakazanej przez Moskwę (i kierowanej przez rezydenta NKWD Aleksandra Orłowa) akcji likwidacji POUM (w czerwcu 1937) i mordowania jej członków, łącznie z żołnierzami walczącymi na froncie.

20 maja 1937 r. został postrzelony przez snajpera w gardło. 20 czerwca przekroczył granicę francuską i wrócił do Anglii. Swoje wspomnienia z tego okresu zawarł w autobiograficznej książce "W hołdzie Katalonii", wydanej w Anglii jeszcze w czasie trwania hiszpańskiej wojny domowej (1938), która demaskowała zbrodniczą rolę sowieckich służb specjalnych NKWD i GRU w Hiszpanii oraz faktyczne działania stalinowców zwalczających rewolucję.

Wiódł życie trampa, był pomywaczem, nauczycielem, zbieraczem chmielu, żebrakiem, milicjantem, policjantem, hodowcą drobiu i uprawiał warzywa, współpracował z wieloma periodykami i czasopismami, pracował w BBC i był korespondentem wojennym we Francji w 1945. W 1944 r. wraz z żoną adoptował urodzonego 14 maja Richarda Horatio, a po jej śmierci 29 marca 1945 powrócił do Anglii.

Zmarł w Londynie 21 stycznia 1950 roku w wieku czterdziestu siedmiu lat na gruźlicę (której nabawił się w 1938) na kilka dni przed zamierzoną podróżą do sanatorium w Szwajcarii. Czas ostatnich trzech lat życia dzielił pomiędzy łóżkiem szpitalnym, tworzeniem "Roku 1984", wreszcie wyprawami ukochanym motocyklem Royal Enfield 350.

Z powieści Orwella pochodzą takie powiedzenia, jak "Wielki Brat patrzy" ("Big Brother is watching you") ("Rok 1984") czy "Wszystkie zwierzęta są równe, ale niektóre są równiejsze od innych" ("All animals are equal, but some animals are more equal than others") ("Folwark zwierzęcy") oraz takie pojęcia, jak "nowomowa" ("new-speak"), "policja myśli" ("thought police"), "dwójmyślenie" ("doublethink") i "myślozbrodnia" ("thoughtcrime"). Pisarz jest uznawany za proroka elektronicznej inwigilacji totalnej. (wg Wiki)

Chris Langham jako George Orwell:

"Och, zmiany zachodzą w naszym umyśle. A potem zmienia się cały świat, ponieważ patrzy się nań inaczej." ("Córka proboszcza", 1935)

"Nic bardziej nie przyczyniło się do skorumpowania oryginalnej idei socjalizmu, od przekonania, że Rosja jest socjalistycznym krajem i tego, że każdy czyn jej władców, jeśli nie naśladowany, to musi być przynajmniej usprawiedliwiony." (wstęp do ukraińskiego wydania "Folwarku zwierzęcego", opubl. w: The Collected Essays, Journalism, and Letters of George Orwell: As I please, 1943–1945 / 1968)

strona George'a Orwella