KULTURA 29.03.2015 09:10

Pewien architekt z Akwizgranu,
syn mistrza murarskiego stanu,
w betonie tworzył,
stali dołożył,
sam ojciec budowniczych klanu.

(ebs)

Ludwig Mies van der Rohe, właśc. Maria Ludwig Michael Mies urodził się w Akwizgranie, Aachen, mieście niemieckim położonym na granicy z Belgia i Holandią, modernistyczny architekt niemiecki, działający również w Stanach Zjednoczonych, czołowy przedstawiciel stylu międzynarodowego obok Szwajcara Le Corbusiera.

Był najmłodszym synem akwizgrańskiego kamieniarza i mistrza budowlanego, Michaela Miesa (1851-1927) oraz jego żony Amalie z domu Rohe (1843-1928). Jako dziecko pracował w rodzinnej pracowni ojca, od 1899 ucząc się w szkole rzemiosła zawodu murarza (praktykował w firmie budowlano-dekoracyjnej przerysowując ornamenty), a w 1904 praktykował w biurze architektonicznym. W 1905 wstąpił do pracowni Brunona Paula w Berlinie, a w 1908 został przyjęty do biura Petera Behrensa i pozostał w nim do 1912.

Od około 1922 do drugiej połowy lat 30. (emigracja z Niemiec) architekt używał formy Miës van der Rohe, potem zaś opuścił dyftong i pisał swe nazwisko jako Mies van der Rohe. Mies oznacza w jęz. niemieckim "nędza", rozszerzył więc swoje nazwisko o panieńskie nazwisko matki Rohe i przekształcił tak, aby brzmiało z niderlandzka.

Pod wpływem Behrensa Mies wypracował styl łączący zaawansowane możliwości techniczne z klasycyzmem w duchu Karla Friedricha Schinkla. Pewien wpływ wywarły na niego również przekonania artystyczne rosyjskich konstruktywistów oraz holenderskiej grupy De Stijl.

Przełomem w karierze Miesa było opublikowanie szkiców wieżowca na trójkątnej działce przy Friedrichstraße w Berlinie. Kolejne publikowane radykalnie modernistyczne projekty, w tym betonowego biurowca oraz ceglanej i betonowej willi, choć niezrealizowane, przez dłuższy czas ustalały standardy nowoczesnego projektowania.

Od 1923 Mies współpracował przy wydawaniu pisma "G" (skrót od niem. "Gestaltung"). Jako dyrektor artystyczny Werkbundu zorganizował wystawę tej grupy w osiedlu Weißenhof w Stuttgarcie, a w latach 1930-32 był dyrektorem Bauhausu. Poza tym zaprojektował kilkanaście domów prywatnych. W 1927 zaprojektował równolegle ze Stamem i Breuerem krzesło zawieszone, zaś w dwa lata później tzw. krzesło barcelońskie.

Od połowy lat 20. Mies rozpoczął współpracę z projektantką form przemysłowych i wnętrz Lilly Reich, która stała się również jego partnerką życiową (w 1913 poślubił Adę Bruhn, z którą miał trzy córki, a od 1926 do jej śmierci w 1951 pozostawał w separacji).

W roku 1937, widząc brak zainteresowania swoją architekturą w Niemczech pod rządami nazistów wyjechał do Stanów Zjednoczonych, zamieszkał w Chicago, gdzie zaproponowano mu stanowisko kierownika Szkoły Architektury w Armour School of Technology (późniejszego Illinois Institute of Technology - IIT). Zgodził się objąć to stanowisko pod warunkiem całkowitej swobody w projektowaniu campusu uczelni. Powstały tam niektóre z jego najsłynniejszych budynków, włączając w to Crown Hall, siedzibę Szkoły Architektury IIT.

Współpracował z reaktywowanym tam Bauhausem. W Ameryce Mies zamieszkał w Chicago, gdzie zaproponowano mu stanowisko kierownika Szkoły Architektury w Armour School of Technology (późniejszego Illinois Institute of Technology – IIT). Zgodził się objąć to stanowisko pod warunkiem całkowitej swobody w projektowaniu campusu uczelni. Powstały tam niektóre z jego najsłynniejszych budynków, włączając w to Crown Hall, siedzibę Szkoły Architektury IIT.

W 1944 Mies przyjął amerykańskie obywatelstwo. W 1963 prezydent Kennedy uhonorował go Medalem Wolności.

Zmarł 17 sierpnia 1969 roku w Chicagowskim Wesley Memorial Hospital, przeżywszy 83 lata. Pozostawił dwie córki, pięciu wnuków i sześciu prawnuków.



Mies jest znany z aforyzmów "mniej znaczy więcej", a także "Bóg leży w szczegółach" (parafrazy "diabeł leży w szczegółach"), w których zawarł swoje najważniejsze poglądy na architekturę. Stał się ojcem duchowym architektury minimalizmu i brutalizmu. Dążył do stworzenia neutralnej przestrzeni za pomocą architektury opierającej się na uczciwości wobec materiału i strukturalnej jedności. W ciągu ostatnich dwunastu lat życia Mies doszedł do wizji monumentalnej architektury "skóry i szkieletu". Jego późne dzieła stanowią znakomite podsumowanie życia poświęconemu idei uniwersalnej, wyrafinowanej w swej prostocie architektury.

(wg Wiki)



"Architektura to nie plac zabaw dla dzieci, czy starszych. Architektura to prawdziwe pole zmagań ducha." (Mies van der Rohe o kompozycji architektonicznej)


"Mies van der Rohe i jego szklane domy", wyczerpujący artykuł z licznymi ilustracjami autora podpisującego się "wolf" na stronie www.bryla.pl

zdj. z ciekawej strony fotografa Ty Cole'a

KOMENTARZE