Ernest Hemingway (21 lipca 1899 w Oak Park w Illinois

LOGOWANIE

Pewien prozaik z wioski Oak Park
miał wielką duszę i jak lew bark,
pisał jak żył,
kochał i pił,
pod mieczem Samaela zgiął kark.

(ebs)

Ernest Hemingway - pisarz amerykański, prozaik. Został laureatem Nagrody Pulitzera za opowiadanie "Stary człowiek i morze" w 1953 roku oraz Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w roku 1954.

Ernest Miller Hemingway urodził się 21 lipca 1899 w Oak Park w Illinois. Oak Park to przedmieście Chicago na prawach wioski (village) w hrabstwie Cook w Stanach Zjednoczonych, położone blisko centrum metropolii i połączone z nim systemem komunikacji publicznej. Miał pięcioro rodzeństwa: cztery siostry i brata.

Jego pierwsze utwory literackie powstawały już w szkole, gdzie był redaktorem szkolnej gazetki. Później, po ukończeniu szkoły został dziennikarzem gazety "Star" z Kansas City. W 1914 roku, w wieku 15 lat, uciekł z domu, ale szybko wrócił ze względu na prośby rodziców, by ukończyć szkołę. Już w latach 20. należał do Awangardy Literackiej.

W roku 1918 rozpoczął swoje podróże. Wbrew woli ojca chciał się zaciągnąć do armii amerykańskiej, jednak nie został przyjęty ze względu na stan zdrowia, zaciągnął się więc do Czerwonego Krzyża i poprzez Paryż znalazł się na froncie włoskim. 8 lipca 1918 roku wynosząc poszkodowanego żołnierza z linii frontu został ciężko ranny. W czasie I wojny światowej zaczął pić. Kiedy był na urlopie z powodu rany, zachorował na alkoholowe zapalenie wątroby.

Powrócił do Ameryki w 1920 i zaczął pracować dla gazety "Toronto Star" jako dziennikarz i korespondent zagraniczny. Tam poznał Morleya Callaghana, który także pracował jako początkujący reporter dla tej samej gazety. Obaj zamieszkali wyjechali do Paryża i zamieszkali w dzielnicy Montparnasse wraz z Francisem S. Fitzgeraldem i innymi artystami, którzy opuścili Stany Zjednoczone i zamieszkali w Europie.

Pierwsze poważne próby literackie ukazały się w latach 1920-1923. W 1921 roku poślubił starszą od siebie o osiem lat Hadley Richardson. Z Hadley miał syna, Johna Hadley Nicanor Hemingwaya, późniejszego ojca Margaux Hemingway, modelki zmarłej w 1996 śmiercią samobójczą w wieku 43 lat, i Mariel Hemingway, aktorki. Był wówczas korespondentem dziennika "Toronto Star" w Europie, m.in. w Paryżu, Szwajcarii, Niemczech, Włoszech, Turcji (europejskiej części) i Hiszpanii.

Uczestniczył jako dziennikarz m.in. w międzynarodowej konferencji ekonomicznej w Genui oraz w konferencji lozańskiej w 1922 roku. W 1922 roku udało mu się przeprowadzić wywiad z Mussolinim, wówczas jeszcze nie premierem, tylko przywódcą partii faszystowskiej.

W 1927 roku ożenił się po raz drugi z dziennikarką z "Vogue'a" poznaną w Paryżu, Pauliną Pfeiffer, z którą miał dwóch synów, Patricka i Gregory'ego. Rodzina mieszkała większą część roku w Key West. Hemingway dzielił czas między pisanie a myślistwo. Oprócz codziennego wędkowania lub strzelania wyprawiał się przynajmniej raz do roku na dłuższy okres do Hawany na Kubę, by łowić grube ryby.

W latach 1937-1938 był czterokrotnie w wojennej Hiszpanii w charakterze korespondenta z ramienia agencji NANA (North American Newspaper Alliance). Jedną z towarzyszek jego wypraw na front była Martha Gellhorn, korespondentka "Collier's Weekly", która została jego trzecią żoną. Poznał ją rok wcześniej w Key West, w Madrycie nawiązali romans, w 1940 wzięli ślub.

Jego pobyt w Hiszpanii zaowocował wydaniem w 1940 roku jednej z jego najbardziej znanych powieści "Komu bije dzwon" ("Inteligentni ludzie są często zmuszani do picia, by bezkonfliktowo spędzać czas z idiotami").

W 1941 roku przebywał jako korespondent w Hongkongu, Chinach i Birmie w towarzystwie żony. Następne trzy lata spędził głównie w Hawanie, dokąd przeniósł się z Key West. W porozumieniu z ambasadą amerykańską w Hawanie zorganizował cywilną akcję kontrwywiadowczą przeciwko szpiegom hitlerowskim, jednak żadna z tych amatorskich akcji nie przyniosła większego rezultatu.

Od maja 1944 roku do marca 1945 roku przebywał w Europie. 6 czerwca jako korespondent brał udział w inwazji na ląd francuski, jednak nie pozwolono mu wyjść na ląd, podczas gdy płynąca na statku - lazarecie żona Martha spędziła jakiś czas w Normandii. W tym samym miesiącu wziął jednak udział w jednym z lotów bombowców typu Mitchell na wyrzutnie V1 po drugiej stronie kanału w Drancourt. W lipcu przeniósł się do Normandii i związał się jako dziennikarz z 22 pułkiem piechoty.

Przy wkraczaniu do Paryża Hemingway z pułkownikiem Bruce'em przejechali jeepem jako pierwsi Amerykanie przez opustoszałe Pola Elizejskie.

W 1946 poślubił Mary Welsh, swoją czwartą i ostatnią żonę.

W latach 50. często wyruszał na safari do Kenii. W 1954 roku przeżył dwie katastrofy lotnicze wracając z jednej z wypraw.

Nigdy nie był zwolennikiem żadnego konkretnego ustroju. Wychowany na katolika, stał się ateistą ("Każdy myślący człowiek jest ateistą"). Dał się światu poznać jako człowiek wielu pasji: m.in. myślistwo, pływanie, połów ryb, jeździectwo. Był też, znanym w środowisku torrerów, fanem corridy.

Popełnił samobójstwo 2 lipca 1961 w Ketchum w Idaho.

"Wiem, że czasami gubimy coś bezpowrotnie, to się zdarza. Pamiętamy, że mieliśmy to kiedyś i już. Tyle, że to, co zgubiliśmy, bywa wszystkim, cośmy mieli." ("Rajski ogród")

Pisarz większość swoich dzieł, szczególnie powieści, opierał na swoich przeżyciach, przeważnie jednak zmieniając nazwiska swoje i innych. Takimi utworami są np. "Pożegnanie z bronią" czy "Słońce też wschodzi", oraz niektóre z opowiadań (np. "Mój stary") i powieści (np. "Komu bije dzwon"), gdzie zmienione są niektóre fakty i realia, co nie pozwala nazwać ich czysto autobiograficznymi. Wydana po jego śmierci powieść "To co prawdziwe o świcie" jest autobiografią z prawdziwymi nazwiskami.

Autor pisze w swoich dziełach również o miłości, często opisując własne romanse (np. w "Śniegach Kilimandżaro", czy "Słońce też wschodzi", gdzie opisuje swoją niespełnioną miłość do Lady Duffy Twysden). Często nawiązuje do motywów polowania i połowu, sam będąc zapalonym łowcą ("To co prawdziwe o świcie", "Stary człowiek i morze"). Opisywał naturę i zjawiska w przyrodzie oraz zachowania zwierząt.

*

O Hemingwayu i według powieści Hemingwaya zrobiono wiele filmów, np. "Komu bije dzwon" z Garym Cooperem i Ingrid Bergman w rolach głównych...